Jak wybrać odpowiednią lutownicę?

Lutownica to obok mierników i zasilacza jedno z najważniejszych urządzeń w każdym warsztacie elektronicznym. Ponadto, wykorzystują ją domowi majsterkowicze i hobbyści. Na rynku można znaleźć wiele modeli różniących się od siebie nie tylko mocą, ale również kształtem i zasadą działania. Co więcej, wybrane lutownice cechują się dodatkową funkcjonalnością, podnoszącą komfort użytkowania i zwiększającą możliwości wykorzystania sprzętu. Jak wybrać odpowiednią lutownicę? W jaki sposób dopasować konkretny model do swoich potrzeb? Na co zwrócić szczególną uwagę?

Rodzaje lutownic – najważniejsze informacje

Lutownica to jedno z najczęściej wykorzystywanych urządzeń, oferujące ogromne możliwości. Można je z powodzeniem stosować m.in. do precyzyjnych prac elektronicznych i lutowania przewodów elektrycznych. Urządzenie przede wszystkim powinno wyróżniać się komfortowym użytkowaniem, dzięki któremu nawet długie lutowanie nie będzie stanowić problemu. Jakie są rodzaje lutownic?

• Modele transformatorowe już od dawna nie są wykorzystywane przez warsztaty elektroniczne. Ponadto, coraz rzadziej korzystają z nich domowi majsterkowicze i hobbyści. Powód? Lutownice transformatowe nie nadają się do precyzyjnych prac. Współczesne elementy elektroniczne cechują się niewielkimi, wręcz mikroskopijnymi rozmiarami. Aby z nimi pracować, należy posiadać specjalne lutownice, wyposażone m.in. w płynną regulację temperatury, której brakuje w modelach transformatorowych. Ponadto, nie można ich również wykorzystywać podczas pracy z układami wrażliwymi na wyładowania elektrostatyczne. Lutownice transformatorowe są stosunkowo ciężkie, dlatego ciężko nimi manewrować w trudno dostępnych miejscach. Na rynku można znaleźć modele cechujące się mocą w zakresie od około 40 W, nawet do 250 W. Maksymalna temperatura, jaką można osiągnąć przy pomocy lutownicy tego typu to około 400℃.

• Lutownice kolbowe swoją popularność zawdzięczają stosunkowo niskiej cenie i uniwersalności. Korzystają z nich zarówno osoby, które dopiero rozpoczęły naukę lutowania, a także studenci politechnik, jak i uczniowie uczęszczający m.in. do szkół technicznych. Ze względu na swoją konstrukcję, świetnie nadają się do wykonywania precyzyjnych czynności. Lutownice kolbowe można z powodzeniem wykorzystywać zarówno w montażu THT, jak i SMD. Możliwość błyskawicznej zmiany grotu jest niezwykle użyteczna i sprawia, że można go dopasować do aktualnie wykonywanych czynności. Lutownica kolbowa to urządzenie oporowe, w którym grzałka podgrzewa grot najczęściej wykonany z metalu. Maksymalna temperatura może różnić się w zależności od producenta i konkretnego modelu, jednak w praktyce jest to 400℃ lub 450℃. Co ciekawe, na rynku można znaleźć zarówno lutownice zasilane napięciem sieciowym 230V, jak i 5V z wtyczką USB, umożliwiające podłączenie np. do ładowarki lub odpowiedniego powerbanka. Warto pamiętać, że im wyższa moc lutownicy, tym krótszy czas osiągnięcia maksymalnej temperatury grotu.

Lutownice kolbowe cechują się znacznie szerszym zastosowaniem, a niejednokrotnie są tańsze niż modele transformatorowe. Dla początkujących elektroników, którzy nie chcą inwestować znacznych środków w sprzęt, modele kolbowe z zestawem różnych grotów są idealnym wyborem.

Nowoczesne stacje lutownicze

W profesjonalnych warsztatach elektronicznych już od dawna zadomowiły się stacje lutownicze. Ich największą zaletą jest możliwość płynnej regulacji temperatury zadawanej na grot. Dzięki tej funkcji można z powodzeniem pracować zarówno z tradycyjnym spoiwem lutowniczym, jak i cyną bezołowiową.

• Kolejną zaletą jest bardzo niska waga kolby, zapewniająca komfortowe użytkowanie nawet podczas długiego lutowania. Kolba jest połączona ze stacją za pośrednictwem elastycznych przewodów, które również mają duży wpływ na jakość pracy.

• Podstawowe modele umożliwiają analogowe sterowanie temperaturą, natomiast bardziej zaawansowane urządzenia mają cyfrową regulację i są wyposażone w czytelny wyświetlacz.

• Dużą popularnością cieszą się stacje lutownicze 2w1, 3w1, a nawet 5w1. W zależności od konfiguracji, oprócz lutownicy grotowej, urządzenie jest również wyposażone w stacje typu hot air. Możliwość płynnej regulacji temperatury i siły nadmuchu gorącego powietrza sprawia, że sprzęt jest niezwykle uniwersalny. Wybrane modele mają ponadto wybudowany zasilacz, miernik napięcia, a także tester sygnału RF. Warto wiedzieć, że każdy element może działać samodzielnie.

Wybrane modele mają też wbudowaną ochronę antystatyczną ESD oraz możliwość uziemienia grotu.

Którą lutownicę wybrać?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, bowiem wszystko zależy od sposobu wykorzystania sprzętu. Na początku przygody z elektroniką polecane są lutownice kolbowe. Jednak w przypadku wyposażenia nawet małego warsztatu elektronicznego, zdecydowanie lepszym wyborem jest stacja lutownicza. Lutownice transformatorowe cechują się bardzo wąskim wykorzystaniem, dlatego cieszą się najmniejszą popularnością.